Điểm sáng văn hóa tang lễ

Xã Mão Điền (Thuận Thành, Bắc Ninh) có 8 thôn, 4.295 hộ, dân số 15.416 khẩu. Đây là xã “đất chật người đông”, chỉ có 247 ha canh tác, bình quân 240m2/định suất. Với tốc độ phát triển công nghiệp và giao thông, đến nay xã Mão Điền đã có 60 ha đất canh tác chuyển đổi sang đất công nghiệp và 27 ha đất canh tác chuyển đổi đất giao thông thuộc Đường vành đai 4-Vùng Thủ đô. Với địa phương có diện tích canh tác thấp như vậy nên đất dành làm nghĩa trang nhân dân cũng “chật chội” hơn nhiều địa phương khác. Khu nghĩa trang nhân dân cũ của 7 thôn đã nằm sát vào khu dân cư mở rộng. Khu nghĩa trang nhân dân của thôn Thụy Mão cũng đang trong tình trạng như vậy. Nhu cầu lập nghĩa trang nhân dân mới và công tác quản lí đất nghĩa trang nhân dân trở thành vấn đề cấp bách đối với xã Mão Điền. Theo quy hoạch, năm 2019 xã Mão Điền chuyển nghĩa trang nhân dân ra khu đồng cao Bốn Đống, diện tích 3,5 ha, trong đó 2 ha dành cho việc chuyển mộ thuộc đất giải tỏa làm đường Vành đai 4, còn 1,5 ha dành cho chôn cất mộ mới. Để đảm bảo công tác quản lí chặt chẽ đất nghĩa trang nhân dân theo đúng sơ dồ quy hoạch, UBND xã đã cử một cán bộ kiêm nhiệm quản lí cùng các Trưởng thôn phối hợp khi có tang ma. Quy cách xây mộ 1,2x0,9 mét, sơn đồng màu, gia đình chỉ lo làm bia mộ quy cách 0,3x0,4 mét.

Những năm trước đây xã Mão Điền đã chú ý tuyên truyền vận động cán bộ và nhân dân tự giác thực hiện tang lễ theo hình thức điện táng, hỏa táng và được Nhà nước hỗ trợ theo Nghị quyết số 20 và số 191 của HĐND tỉnh. Tuy nhiên, do nhận thức của nhân dân nên tỉ lệ điện táng hỏa táng chưa cao. Có gia đình cán bộ xã trước lúc mất đã di chúc dùng hình thức hỏa táng nhưng người thân vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều. Chỉ đến khi con cái quyết định thực hiện đúng di chúc của người quá cố thì đa số người thân mới đồng tình, nhưng vẫn còn một số chưa tán thành, thậm chí tỏ thái độ lạnh nhạt, xa lánh. Tháng 5/2021 xã Mão Điền bùng phát dịch Covid-19 bị phong tỏa phòng chống dịch nghiêm ngặt. Tất cả các đám tang bắt buộc phải dùng biện pháp hỏa táng để đảm bảo phòng chống dịch. Khi hết phong tỏa, lãnh đạo xã giao cho UBND, MTTQ và cấp ủy các thôn tích cực tuyên truyền vận động nhân dân tiếp tục duy trì hình thức điện táng hỏa táng vừa đảm bảo vệ sinh môi trường, vừa đảm bảo sử dụng thấp nhất diện tích đất chôn cất. Mặt khác, ở xã Mão Điền có tục lệ, khi có tang ma thì làng phải lo việc đào huyệt và đưa đám, chôn cất. Việc đào huyệt thường các thôn thuê người quản trang làm. Đến thời điểm dịch thì không còn người nhận việc đào huyệt nữa. Việc thực hiện hỏa táng và đưa tro cốt người quá cố về nơi đặt mộ tại nghĩa trang nhân dân mới là phù hợp và tiện lợi nên công tác vận động, tuyên truyền của lãnh đạo địa phương “vào” dân hơn.

Đồng chí Nguyễn Tiến Bền, Phó chủ tịch UBND xã Mão Điền cho biết: Tính từ tháng 5 đến hết năm 2021 toàn xã có 47 đám tang thì cả 47 đám đều dùng hình thức hỏa táng. Năm 2022 có 66 đám và năm 2023 đến nay có 54 đám đều 100% dùng hình thức hỏa táng. Cán bộ và nhân dân xã Mão Điền đang dựng nên một phong tục đẹp văn minh tang lễ. Tuy nhiên, mọi phong trào đều cần có sự lãnh đạo của Đảng, chỉ đạo điều hành của UBND, sự tuyên truyền vận động của MTTQ và các đoàn thể đảm bảo thường xuyên, liên tục. Trong đó cán bộ phải luôn nêu gương thực hiện văn minh tang lễ. Chỉ một thoáng lơ là, thiếu sâu sát, thiếu gương mẫu có thể làm đứt gẫy cả một phong trào, một tập tục đẹp.

Xã Mão Điền nhiều năm nay nổi tiếng là “Làng đại học”, số người học xong công tác tiến bộ giữ nhiều vị trí công tác khác nhau ở khắp mọi miền Tổ quốc. Nét đẹp mớivăn minh tang lễ ở làng quê cũng là một phần từ kết quả học cao hiểu rộng của hầu hết các hộ trong xã do đều có con cháu đỗ đại học. Và ngược lại, văn minh tang lễ lại tiết kiệm được một phần kinh phí và sức lực để góp phần phát triển học vấn cho con cháu hiện nay và mai sau.