Bất cập trong quản lý hành nghề y, dược tư nhân tại Quế Võ

459 cơ sở hành nghề y, dược, thẩm mỹ là con số thống kê chưa đầy đủ về số lượng cơ sở hành nghề y, dược tư nhân trên địa bàn Thị xã (TX) Quế Võ. Mặc dù Quế Võ có số cơ sở tư nhân làm dịch vụ y tế nhiều hàng đầu cả tỉnh, nhưng lượng nhân lực làm công tác quản lý của Phòng Y tế chỉ có 3 biên chế, trong đó 1 cán bộ sắp về hưu. Không chỉ thiếu nhân lực tại Phòng Y tế, ngay tại tuyến y tế cơ sở - tuyến y tế gần dân nhất cũng xảy ra tình trạng này. Điển hình như ở phường Phương Liễu, dân số địa phương khoảng 11.000 người nhưng lượng lao động nhập cư lúc cao điểm lên tới hơn 37.000 người, hiện nay lượng công nhân là khoảng 15.000 – 20.000. Địa bàn phường cũng có hơn 100 cơ sở hành nghề y, dược tư nhân, trong đó có đến hơn ½ là cơ sở thẩm mỹ. Thế nhưng nhân lực của trạm y tế lại chỉ có 7 cán bộ, trong đó 1 cán bộ sắp về hưu, mỗi thôn/khu phố từ lớn hay nhỏ đều chỉ có 1 cán bộ y tế thôn. Tất cả các chương trình y tế trên tổng số hàng chục nghìn dân đều do 7 cán bộ trạm và y tế thôn thực hiện là quá lớn – Bác sĩ Nguyễn Văn Huyên – Trạm trưởng Trạm y tế phường Phương Liễu cho biết.

Không chỉ khó khăn trong vấn đề nhân lực, việc quản lý hành nghề đối với các cơ sở y, dược tư nhân cũng gặp rất nhiều vướng mắc. Thời gian qua đơn vị đã phối hợp với Sở Y tế và các đơn vị liên quan tiến hành kiểm tra 96 cơ sở (15 phòng khám đa khoa, chuyên khoa, dịch vụ y tế; 81 nhà thuốc, quầy thuốc), phối hợp với đội Quản lý thị trường số 1 kiểm tra 12 cơ sở kinh doanh mỹ phẩm và xử phạt với tổng số tiền gần 300 triệu đồng. Tuy nhiên, nhìn nhận thực tế, số lượng cơ sở được thanh, kiểm tra còn ít và xử phạt vi phạm hành chính còn thấp.

Ông Trần Trường Thịnh – Phó Trưởng phòng Y tế TX Quế Võ cho biết, xác định chỉ có thanh tra, kiểm tra kết hợp hướng dẫn trực tiếp các cơ sở mới giúp hoạt động này được triển khai đảm bảo. Vì vậy, Phòng Y tế cũng tích cực phối hợp triển khai thanh, kiểm tra nhưng rất nhiều cơ sở còn chống đối, nhất là những cơ sở nhỏ lẻ, hành nghề không phép. “Có những phòng khám chúng tôi xây dựng lịch kiểm tra, giám sát, gửi hôm trước thì hôm sau phòng khám đóng cửa, chuyển địa điểm khác. Thậm chí, nhiều phòng khám hoạt động chui, được một thời gian lại thay đổi địa điểm nên công tác quản lý rất khó khăn. Nhiều phòng khám cố tình đóng cửa, hoạt động ngoài giờ để né tránh đoàn kiểm tra. Các đoàn đôi khi cũng gặp phải tình trạng “trông hộ” nên không biết gì, không tiếp đoàn vì chủ cơ sở đi vắng, không có mặt”.

Sở Y tế đề xuất UBND TX Quế Võ xem xét phối hợp việc thanh, kiểm tra liên ngành, đặc biệt là ngành công an để công tác này đạt hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Một trong những vấn đề nóng hiện nay là các cơ sở thẩm mỹ, làm đẹp. Không kể đến bệnh viện, chỉ riêng các spa, massage, phun săm từ lớn đến nhỏ với các quảng cáo dịch vụ từ sử dụng thuốc, laser, tiêm filler, chất làm đầy để cải thiện màu da, hình dáng, cân nặng…đến phun, xăm, thêu trên da, Quế Võ đã có đến gần 200 cơ sở. Với các cơ sở này, nếu không được quản lý tốt, để thực hiện dịch vụ kĩ thuật không đảm bảo cũng là nguy cơ lớn ảnh hưởng đến sinh hoạt, sức khỏe, thậm chí là tính mạng của người dân. Trên địa bàn TX Quế Võ, các cơ sở thẩm mỹ chủ yếu là cơ sở nhỏ lẻ, tự hoạt động, chưa có cơ chế quản lý, điều chỉnh cụ thể nên việc quản lý các cơ sở này trước những nguy cơ tiềm ẩn cũng rất khó khăn.

Trong công tác quản lý dược, ngành y tế đang đẩy mạnh việc kiểm soát kê đơn thuốc và bán thuốc kê đơn. Tuy nhiên, không chỉ Quế Võ mà thực tế chung của toàn tỉnh, số lượng các quầy thuốc, nhà thuốc kết nối liên thông, các phòng khám đa khoa, chuyên khoa đăng kí, triển khai kê đơn thuốc bằng hình thức điện tử tỉ lệ còn chưa cao. Các cơ sở đã kết nối nhưng thực hiện việc liên thông, đẩy dữ liệu chưa được cập nhật đầy đủ.

Tiến sĩ, Bác sĩ Đào Khắc Hùng – Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết, tại Sở Y tế, việc phối hợp liên ngành, nhất là với ngành công an đã mang lại “sức nặng” hơn nhiều cho việc thanh, kiểm tra. Vì vậy, Sở Y tế đề nghị lãnh đạo UBND Thị xã Quế Võ chỉ đạo Phòng Y tế phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch kiểm tra liên ngành, chuyên ngành theo kế hoạch hoặc đột xuất, đặc biệt tập trung vào các cơ sở hành nghề đã được cấp phép nghi ngờ có dấu hiệu vi phạm hoặc cơ sở hành nghề y, dược, cơ sở thẩm mỹ không phép. Các đoàn kiểm tra cần có biện pháp xử lý hoặc kiến nghị xử lý triệt để đối với các cơ sở hoạt động không phép, chưa đủ điều kiện trên địa bàn; hành nghề không đúng phạm vi chuyên môn ghi trong chứng chỉ hành nghề; vi phạm về quảng cáo; vi phạm về kê đơn thuốc...theo quy định. Trường hợp vượt quá thẩm quyền xử lí, cần báo ngay cho Sở Y tế để phối hợp thực hiện. Ngoài ra, địa phương cũng cần phối hợp với Sở Y tế tổ chức kiểm tra, hậu kiểm sau khi cấp Giấy phép hoạt động đối các cơ sở hành nghề y, dược để đảm bảo các cơ sở hoạt động đúng phạm vi quy định.

Ngày 2/3/2018, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 03/CT-UBND về việc tăng cường quản lý hành nghề y dược ngoài công lập. Đây là căn cứ để Quế Võ cũng như các địa phương khác đề nghị các cấp chính quyền chịu trách nhiệm quản lý các cơ sở hành nghề y, dược ngoài công lập, cơ sở thẩm mỹ trên địa bàn; tổ chức tuyên truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác này. Đặc biệt, sẽ quy định trách nhiệm cụ thể cho UBND xã, phường trong việc quản lý các cơ sở hành nghề y, dược tư nhân, cơ sở thẩm mỹ trên địa bàn xã, phường, nhất là các cơ sở hoạt động không phép.

Để giải quyết bài toán nhân lực, bên cạnh việc tiếp tục tuyển dụng thêm biên chế cho Phòng Y tế làm công tác chuyên môn, chính quyền địa phương cũng nên xem xét phối hợp với Sở Y tế để chỉ đạo TTYT TX hỗ trợ nhân lực trong hoạt động này. Cùng với đó, việc “dựa vào dân” cũng mang lại hiệu quả rất tích cực. Bởi chỉ có người dân là sâu sát nhất, hiểu rõ nhất và phản ánh chính xác nhất tình trạng hoạt động của các phòng khám, quầy thuốc cũng như cơ sở thẩm mỹ. Xuất phát từ ý kiến phản ánh của người dân, cơ quan chức năng sẽ tập trung thanh, kiểm tra và xử lí các cơ sở vi phạm. Mặt khác, cũng cần thông tin rộng rãi trên hệ thống thông tin đại chúng, mạng xã hội và loa truyền thanh về các cơ sở vi phạm, cơ sở không đảm bảo điều kiện hoạt động để người dân biết và có lựa chọn phù hợp.

Hệ thống y tế tư nhân đã và đang song hành với y tế công lập trong việc chăm sóc sức khỏe nhân dân. Những bất cập trong quản lý hành nghề y, dược tư nhân không chỉ riêng tại Quế Võ mà trong toàn tỉnh cần được giải quyết càng sớm càng tốt. Có như vậy, mới nêu cao được vai trò của cơ quan quản lý, và thiết thực hơn cả là mang lại dịch vụ an toàn cho sức khỏe, hiệu quả cho người dân.