Nâng cao số lượng và chất lượng hoạt động truyền thông dân số

Hoạt động truyền thông dân số được triển khai ở cả 3 cấp từ tỉnh, huyện đến xã. Sở Y tế đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh phối hợp với các ban ngành, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội xây dựng, duy trì các mô hình đã và đang hoạt động có hiệu quả tại địa phương. Đẩy mạnh việc lồng ghép truyền thông, giáo dục về dân số và phát triển vào các chương trình, hoạt động phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể; các hoạt động ngoại khóa về dân số và phát triển tại các khối trường; tư vấn, tuyên truyền và cung cấp dịch vụ thân thiện cho đối tượng lứa tuổi vị thành niên/thanh niên; truyền thông tư vấn gắn với cung cấp dịch vụ cho người lao động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu vực tập trung người lao động di cư đến...Hỗ trợ, phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể tổ chức hội thảo, hội nghị, tập huấn, tọa đàm…cho các nhóm đối tượng do các ban ngành, đoàn thể quản lý. Phối hợp với Đài Phát thanh-Truyền hình tỉnh, Báo Bắc Ninh và Cổng thông tin điện tử tỉnh thường xuyên đưa tin về thông tin dân số và phát triển; xây dựng các phóng sự, chuyên trang, chuyên mục, tin bài về công tác dân số. Tăng cường tuyên truyền các hoạt động trên trang thông tin điện tử của Sở Y tế, trên mạng xã hội (Fanpage, Facebook, Zalo, Youtube, Tiktok...), các loại hình truyền thông trên nền tảng Internet; gắn các banner truyền thông trên các trang web có nhiều người truy cập. Tổ chức, tham gia các cuộc thi tìm hiểu kiến thức về dân số và phát triển trên nền tảng mạng xã hội, Internet.

Giai đoạn từ năm 2021 – 2023, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, TTYT các huyện, thị xã, thành phố đã phối hợp tuyên truyền đến lãnh đạo các cấp và người dân hơn 100 tin, bài trên báo in, báo điện tử, bản tin chuyên ngành y tế - dân số, trang thông tin điện tử của Sở Y tế và TTYT tuyến huyện. Đặc biệt, thông qua hệ thống đài phát thanh và loa phát thanh cấp xã, phường, thị trấn, hoạt động truyền thông về dân số đã được tuyên truyền thường xuyên, liên tục. Cụ thể, trên hệ thống Đài phát thanh tuyến huyện, tuyên truyền được hơn 1.300 tin, bài với thời lượng phát thanh hơn 2.300 lượt, hơn 6.200 phút’ trên hệ thống loa phát thanh xã, phường thực hiện tuyên truyền hơn 12.200 tin, bài, phát gần 36.600 lần, được hơn 114.000 phút.

Cùng với các kênh truyền thông truyền thống như báo, đài, ngành y tế cũng đẩy mạnh tuyên truyền trên các trang mạng xã hội, như fanpage Dân số Bắc Ninh, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, TTYT các huyện...cũng như hệ thống youtube, zalo, tiktok...với số lượng gần 3000 tin, bài, ảnh và hơn 26.700 lượt tương tác tới người xem. Có thể nói, bên cạnh các kênh tuyên truyền truyền thống như báo, đài phát thanh, đài truyền hình...thì tuyên truyền qua các trang mạng xã hội mang lại hiệu quả rất tích cực. Bởi xu thế bùng nổ thông tin, lượng người dùng các trang mạng xã hội ngày càng tăng, lượng thông tin tiếp cận trên các trang truyền thông này đặc biệt hiệu quả. Tuy nhiên, đòi hỏi công tác tuyên truyền trên các phương tiện này nội dung phải ngắn gọn, xúc tích và lượng thông tin truyền tải phải hấp dẫn, cuốn hút ngay từ những giây phút đầu tiên. Vì vậy, ngành y tế cũng phối hợp với các cơ quan truyền thông trong việc cung cấp nội dung, yêu cầu về hình thức...để hoạt động tuyên truyền đạt hiệu quả.

Tại cấp huyện, TTYT các huyện, thị xã, thành phố cũng duy trì và đẩy mạnh các hoạt động truyền thông trực tiếp như tư vấn; thăm tại nhà; thảo luận nhóm nhỏ, nói chuyện chuyên đề…tập trung vào dịp chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ SKSS/KHHGĐ đến các vùng đông dân, vùng có mức sinh cao. Tổ chức lễ mít tinh ra quân cổ động, nói chuyện chuyên đề, truyền thanh, làm mới panô khẩu hiệu. Triển khai mở rộng các hình thức truyền thông phù hợp với nhu cầu của các nhóm đối tượng như: Truyền thông, giáo dục và tư vấn trực tiếp, qua điện thoại, trên internet, mạng xã hội, điện thoại di động, tư vấn tại cộng đồng; chú trọng truyền thông, tư vấn về SKSS/KHHGĐ, mất cân bằng giới tính khi sinh, tư vấn trước hôn nhân, tầm soát, chẩn đoán trước sinh, sơ sinh, chăm sóc sức khỏe NCT, cách nuôi con khoa học để nâng cao thể lực, tầm vóc và trí tuệ. Tuyên truyền các hoạt động trên trang thông tin điện tử của Trung tâm Y tế, trên mạng xã hội (Fanpage, Facebook, Zalo, Youtube, Tiktok...), các loại hình truyền thông trên nền tảng Internet; gắn các banner truyền thông trên các website có nhiều người truy cập.

Theo báo cáo, giai đoạn từ năm 2021 – 2023, các trạm y tế và cộng tác viên dân số đã thực hiện truyền thông nhóm, tư vấn tại hộ gia đình cho 240.441 hộ dân với 367.721 lượt người được tư vấn. Tại các trạm y tế, hoạt động truyền thông, các trạm cũng tổ chức 107.433 người với 160.862 lượt người được tư vấn. Các trạm y tế trên địa bàn tỉnh cũng phối hợp với Hội phụ nữ, đoàn thanh niên và các tổ chức hội khác thực hiện truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ sức khỏe sinh sản/sức khỏe tình dục/kế hoạch hóa gia đình cho đối tượng đích là phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Cụ thể, chiến dịch được tổ chức tại 319 xã với 337 lần tổ chức với 47.558 người tham dự. Hoạt động truyền thông tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn cũng được các trạm y tế phối hợp với các trường THCS, THPT trên địa bàn tổ chức cho đối tượng người vị thành niên/thanh niên về những lợi ích của khám sức khỏe và khám sức khỏe tiền hôn nhân. Toàn tỉnh đã tổ chức được 320 buổi với 12.502 người tham dự. Song song với đó, hoạt động truyền thông chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi tại cộng đồng được trạm y tế phối hợp với hội người cao tuổ, tổ chức 376 buổi với 27.042 người tham dự, tổ chức sinh hoạt CLB được 49 CLB với 3.947 người tham dự.

Nhờ triển khai đồng bộ, rộng khắp các hình thức với đa dạng đối tượng khác nhau, nên hiệu quả truyền thông đạt được cũng tích cực hơn nhiều. Tốc độ gia tăng dân số nhanh đã được khống chế, tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên từ 0,9% năm 2021 xuống 0,59% năm 2023 (giảm 0,31%), Giảm tỷ suất sinh thô từ 13,21‰ năm 2021 xuống 10,62‰ năm 2023 (giảm 2,592‰), Giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên từ 29,7% năm 2021 xuống 27% năm 2023 (giảm 2,7%), sử dụng mới và duy trì tỷ lệ áp dụng các biện  pháp tránh thai hiện đại của các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ gần 70%, thành quả đó đã đóng góp tích cực cho sự phát triển KT-XH của tỉnh.