Quản lý hành nghề y dược ngoài công lập

Tại tỉnh Bắc Ninh, để giúp cho công tác quản lý hành nghề y, dược trên địa bàn thực hiện đúng các quy định của pháp luật, ngày 2-3-2018, Chủ tịch UBND tỉnh ký ban hành Chỉ thị số 03/CT-UBND về tăng cường quản lý hoạt động hành nghề y, dược ngoài công lập. Những kết quả đạt được là rất tích cực, song vẫn còn không ít khó khăn, bất cập trong lĩnh vực này.

Hoạt động hành nghề y tế tư nhân nói chung và hoạt động hành nghề y tế ngoài công lập trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua đã và đang phát triển nhanh chóng về số lượng và chất lượng, tạo thành mạng lưới y tế rộng khắp, phát huy hiệu quả trong việc cung cấp dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh, tạo điều kiện cho người dân được tiếp cận với các dịch vụ y tế nhằm phát hiện sớm bệnh tật, người dân được chăm sóc và theo dõi sức khoẻ thường xuyên hơn. Qua đó, góp phần thực hiện công bằng xã hội trong chăm sóc sức khoẻ, chia sẻ gánh nặng và góp phần giảm sự quá tải trong các cơ sở y tế công lập, giúp cho người dân có nhiều cơ hội lựa chọn dịch vụ y tế kỹ thuật cao chăm sóc sức khỏe cho mình.

Trong 3 năm qua, mạng lưới cơ sở khám chữa bệnh ngoài công lập tiếp tục được củng cố, phát triển từ 135 cơ sở (năm 2018) lên 476 cơ sở (năm 2021). Số giường bệnh tại các cơ sở khám, chữa bệnh ngoài công lập cũng tăng theo các năm từ 340 giường điều trị (năm 2019) lên 353 (năm 2021), chiếm 10% số giường bệnh kế hoạch của toàn tỉnh. Số lượt khám bệnh của các cơ sở khám, chữa bệnh ngoài công lập trong 3 năm chiếm tỷ lệ hơn 40% tổng số lượt khám của toàn tỉnh, số lượt điều trị nội trú chiếm tỷ lệ 4%.

Công ty TNHH Dược phẩm Thiên Ân (KCN Quế Võ II) là một trong những đơn vị sản xuất khẩu trang y tế ký cam kết bình ổn giá trên địa bàn tỉnh năm 2020.

Trong đợt dịch căng thẳng năm 2021, hơn 200 lượt bác sĩ, điều dưỡng tại các cơ sở hành nghề y, dược ngoài công lập trong tỉnh đã tham gia công tác tiêm vắc-xin phòng COVID-19, lấy mẫu xét nghiệm; 20 bác sỹ, điều dưỡng, kỹ thuật viên của các cơ sở khám chữa bệnh ngoài công lập tham gia các đoàn hỗ phòng chống dịch COVID-19 các tỉnh phía Nam; 26 quầy thuốc, nhà thuốc và 6 công ty sản xuất khẩu trang y tế tham gia ký cam kết bình ổn giá trên địa bàn tỉnh.

Nhằm tăng cường giám sát, quản lý hành nghề y dược ngoài công lập, những năm qua, Sở Y tế đã tiến hành thanh tra, kiểm tra bằng nhiều hình thức khác nhau, như: Thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch, đột xuất hoặc có dấu hiệu vi phạm; kiểm tra, xác minh theo thông tin phản ánh, kiến nghị. Từ năm 2018 đến hết năm 2021, đã thanh tra, kiểm tra 302 cơ sở hành nghề y, dược ngoài công lập, xử phạt vi phạm hành chính hơn 864 triệu đồng đối với 128 cơ sở vi phạm; trình UBND tỉnh xử phạt 2 cơ sở hành nghề y ngoài công lập không có giấy phép hoạt động.

Ở giai đoạn 2020-2021, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Bộ Y tế và UBND tỉnh về việc tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong công tác phòng, chống dịch COVID-19 trên địa bàn tỉnh, Sở Y tế đã thành lập các đoàn kiểm tra về việc chấp hành các quy định của pháp luật đối với các cơ sở hành nghề y, dược tư nhân trên địa bàn tỉnh và tiến hành kiểm tra các phòng khám tư nhân theo Bộ tiêu chí phòng khám an toàn phòng, chống dịch theo Quyết định 4999/QĐ-BYT; kiểm tra các cơ sở hành nghề dược tư nhân, chú trọng đến công tác chấp hành các quy định về phòng, chống dịch của các nhà thuốc, quầy thuốc, việc kinh doanh các loại test nhanh COVID-19. Trong năm 2021 đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 2 cơ sở mua bán trang thiết bị y tế thuộc loại B, C, D (test nhanh COVID-19) khi chưa thực hiện thủ tục công bố đủ điều kiện mua bán theo quy định của pháp luật với số tiền 30 triệu đồng; tạm dừng hoạt động với 2 cơ sở khám bệnh, chữa bệnh tại huyện Thuận Thành và Gia Bình do chưa bảo đảm các tiêu chí phòng khám an toàn phòng, chống dịch COVID-19; xử phạt vi phạm hành chính tổng số tiền 17,5 triệu đồng đối với 3 điểm lấy mẫu không chấp hành các biện pháp phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm theo quy định. Tại các huyện, thành phố, từ năm 2018 đến 2021, đã có hơn 2.000 lượt cơ sở hành nghề y, dược ngoài công lập được kiểm tra, 120 cơ sở vi phạm bị xử phạt hành chính với tổng số hơn 667 triệu đồng.

Thực trạng trên đã cho thấy, bên cạnh những đóng góp tích cực trong bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ nhân dân, trong quá trình vận hành, hệ thống y tế ngoài công lập cũng tồn tại những hạn chế nhất định. Trong việc chấp hành pháp luật của người hành nghề vẫn còn xảy ra tình trạng: Một số cơ sở hành nghề y, dược hoạt động không phép, hành nghề không đủ điều kiện hành nghề, hành nghề không đúng phạm vi chuyên môn ghi trong Chứng chỉ hành nghề, một số cơ sở quảng cáo vượt quá phạm vi hoạt động của Giấy phép… Trong khi đó, do thiếu cán bộ, việc kiểm tra, thanh tra, hậu kiểm sau cấp phép chưa thường xuyên, chưa kịp thời phát hiện và xử lý trường hợp vi phạm; việc thanh tra, kiểm tra đối với các cơ sở hoạt động ngoài giờ hành chính hoặc chỉ hoạt động ngày thứ 7, Chủ nhật còn khó khăn; một số bác sỹ, y tá hoạt động theo hình thức đến tận nhà bệnh nhân khám chữa bệnh, không có cơ sở cố định gây khó khăn cho công tác quản lý…

Để từng bước giải quyết những bất cập đó, cần thiết đẩy mạnh truyền thông, tập huấn nâng cao kiến thức pháp luật, ý thức chấp hành pháp luật người hành nghề; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát hoạt động hành nghề y, dược, kịp thời chấn chỉnh sai phạm của các cơ sở hành nghề y, dược ngoài công lập, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, chấm dứt tình trạng để các cơ sở hoạt động không phép. Bên cạnh đó, triển khai hiệu quả phần mềm cập nhật liên thông thông tin về công tác quản lý hành nghề; nâng cao chất lượng công tác tiếp nhận, thẩm định cấp Chứng chỉ hành nghề, Giấy phép hoạt động. Tại tuyến huyện, thành phố, cũng cần đưa tiêu chí quản lý cơ sở hành nghề y, dược ngoài công lập vào tiêu chí đánh giá khen thưởng hằng năm đối với các phòng, ban, UBND xã, phường trên địa bàn.