Sử dụng tro xỉ của nhà máy nhiệt điện trong xây dựng mặt đường bê tông xi măng

             Việt Nam là một trong các nước Đông nam á có số lượng Nhà máy nhiệt điện tương đối lớn như nhà máy nhiệt điện Phả Lại 1 (440 MW), Phả Lại 2 (600 MW), Quảng Ninh (1.200 MW),  Uông Bí mở rộng 1 và 2 (600 MW) ..v.v. Giai đoạn từ nay đến năm 2020 nước ta sẽ tiếp tục đầu tư xây dựng và đưa vào vận hành một số nhà máy nhiệt điện khác như nhiệt điện Mông Dương (2.000 MW), Mạo  Khê (400 MW), Vũng Áng 1 (1.200 MW), Vũng Áng 2 (1.200 MW)..v.v. Tổng công suất các nhà máy Nhiệt điện cả nước tính theo phương án phụ tải cơ sở vào năm 2015 sẽ là 6.240 MW và đến năm 2020 là khoảng 7.240 MW.

Nhiên liệu dùng trong các nhà máy nhiệt điện chủ yếu sử dụng than, trong quá trình đốt than tạo ra lượng tro và xỉ rất lớn, chiếm khoảng 30% ÷ 35% khối lượng than đưa vào sử dụng, trong số đó khoảng 20% xỉ hình thành rơi xuống đáy lò hơi tạo thành xỉ đáy lò, hay còn gọi là xỉ đơn, phần còn lại khoảng 80% theo khói lò gọi là tro bay.  Với khối lượng lớn tro bay như vậy tại các nhà máy nhiệt điện phải đầu tư xây dựng bãi thải để lưu giữ, xử lý xỉ đáy lò tránh gây ô nhiễm môi trường. 

Hiện nay, việc tái chế và sử dụng nguồn tro xỉ phế thải của các nhà máy nhiệt điện là không đáng kể, chủ yếu dùng làm nhiên liệu chất lượng thấp để đốt thủ công hoặc vật liệu xây dựng kém chất lượng. Phần còn lại được tập trung ở bãi thải gây láng phí và ô nhiễm môi trường. Theo khảo sát của Ngân hàng hợp tác quốc tế Nhật  Bản  (Japan Bank for International Cooperation - JBIC),  chỉ  tính  riêng  một số nhà  máy nhiệt điện phía Bắc thuộc Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) thì lượng tro thải ra hàng năm lên đến 673.600 Tấn.

Qua một số nghiên cứu, hoạt tính của tro xỉ là có khả năng tác dụng với sản phẩm thuỷ hoá Xi măng ở điều kiện thường (có hoặc không có chất hoạt tính hoá), hoặc ở điều kiện nhiệt độ cao (gia công nhiệt ẩm). Với kích thước nhỏ và dạng hạt tròn tuyệt đối, về vật lý tro bay còn có tác dụng lấp đầy các lỗ rỗng trong bê tông, trở thành các “con lăn” giữa các  hạt vật liệu làm tăng độ linh động của bê tông hay giảm lượng nước của cấp phối.